اختلال وسواس جبری چیست؟
کلینیک مایو اختلال وسواس جبری (OCD) را بهعنوان “افکار و ترسهای نامعقول (وسواس) که شما را به انجام رفتارهای تکراری (اجبار) سوق میدهد” تعریف میکند.
OCD یک نوع اختلال اضطرابی است که ممکن است فرد را وادار کند بارها و بارها دستهایش را بشوید، قفل در را چک کند یا جزئیات بیاهمیت را بررسی کند، زیرا نگران بروز مشکل است.
اختلال وسواس فکری عملی
اختلال وسواس جبری (OCD) یک اختلال روانی است که در آن افراد افکار، احساسات، تصاویر یا احساسات ناخواسته و مکرر (وسواس) را تجربه میکنند و بهمنظور کاهش تأثیر این وسواسها، رفتارها یا اعمال ذهنی (اجبار) انجام میدهند.
عدم انجام این اجبارها میتواند باعث ناراحتی شدید شود. شدت OCD متفاوت است و در صورت عدم درمان، میتواند توانایی فرد را در کار، مدرسه یا خانه محدود کند.
تخمین زده میشود که بیش از ۲ درصد از بزرگسالان آمریکایی در برههای از زندگی خود به OCD مبتلا میشوند. این اختلال ممکن است با شرایط دیگری مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی و اختلالات خوردن همراه باشد و معمولاً برای اولین بار در دوران کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر میشود.
علل ریشهای
علت های وسواس اجباری پیچیده و عمیق هستند. مانند ترس ناشی از:
– ناشناختهها
– پیامدهای منفی
– کنترل نشدن
– شکست
– طرد شدن، شرمساری یا خجالت کشیدن
– نابودی
علائم
طبق معیارهای تشخیصی DSM-5، وسواس شامل افکار، تمایلات یا تصاویری مکرر و ناخواسته است که باعث اضطراب یا ناراحتی میشود. فرد ممکن است تلاش کند آنها را نادیده بگیرد یا با یک فکر یا عمل متفاوت خنثی کند.
اجبارها شامل رفتارها یا اعمال ذهنی مکرر هستند که فرد بهمنظور مقابله با اضطراب یا جلوگیری از وقوع یک رویداد ترسناک انجام میدهد. این رفتارها ممکن است بیش از یک ساعت در روز طول بکشد و باعث ناراحتی یا اختلال قابل توجهی برای فرد شود.
جزئیات وسواس میتواند بسیار متفاوت باشد و شامل افکار مربوط به آلودگی، تمایل به نظم یا افکار تابو درباره جنس، دین و آسیب به خود یا دیگران باشد. در پاسخ به وسواس، افراد مبتلا به OCD به اجبارهایی مانند شستشو، تنظیم مجدد یا شمارش اشیاء متوسل میشوند.
اختلالات شایع همراه با OCD
افراد مبتلا به OCD معمولاً با اختلالات روانی دیگری نیز مواجه میشوند. حدود سهچهارم بزرگسالان مبتلا به OCD در برههای از زندگی خود به اختلال اضطرابی مبتلا میشوند. همچنین، بیش از نیمی از آنها با اختلال افسردگی یا دوقطبی تشخیص داده میشوند. حداکثر ۳۰ درصد از این افراد دارای اختلال تیک هستند.
عوامل فعالکننده
استرس ناشی از رویدادهای زندگی مانند مرگ، طلاق یا سوءاستفاده میتواند رفتارهای اجباری را فعال کند. در این شرایط، فرد ممکن است از میکروبها بترسد یا نیاز به نظم در زندگی خود داشته باشد.
علل
اگرچه علل وسواس بهطور کامل شناخته نشده است، اما عوامل خطر ژنتیکی و محیطی وجود دارد. افرادی که دارای سابقه خانوادگی OCD هستند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. همچنین، حوادث آسیبزا مانند سوءاستفاده جنسی در دوران کودکی میتواند خطر ابتلا به OCD را افزایش دهد.
PANDAS چیست؟
در برخی از کودکان، عفونت استرپتوکوکی میتواند پیش از بروز ناگهانی یا تشدید علائم OCD رخ دهد. این وضعیت بهعنوان اختلالات عصبی روانی خودایمنی کودکان شناخته میشود.
درمان
درمان OCD معمولاً شامل رواندرمانی، دارو یا ترکیبی از هر دو است.
(CBT)، بهویژه نوع خاصی به نام مواجهه و پیشگیری از پاسخ (ERP)، برای درمان این اختلال مؤثر است. در ERP، فرد بهتدریج در معرض افکار یا موقعیتهایی قرار میگیرد که باعث اضطراب میشود و یاد میگیرد که از اجبارها خودداری کند.
داروهایی مانند مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SRIs) و مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) نیز برای درمان OCD استفاده میشوند. این داروها میتوانند به افزایش سطح سروتونین در مغز کمک کنند و معمولاً برای اختلالات افسردگی و اضطرابی نیز تجویز میشوند.
در موارد شدید، مشاوره با متخصصان پزشکی و بهداشت روانی ضروری است. برای مقابله با وسواسهای فکری، میتوانید از تکنیکهای “کد لنگر” استفاده کنید تا الگوهای منفی را قطع کنید و به احساس کنترل و امنیت دست یابید.
نتیجهگیری
اختلال وسواس جبری یک چالش جدی است که نیاز به توجه و درمان مناسب دارد. با شناخت علائم و دریافت درمان مناسب، افراد مبتلا میتوانند کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
نوشته های مرتبط
