تاثیر و آسیب روانی تنبیه بدنی کودکان
تنبیه بدنی یکی از روشهای سنتی و قدیمی والدین است که اثرات منفی آن بیشتر از جنبههای مثبت آن شناخته شده، البته تنبیه بدنی در نظر والدین اثری مثبت دارد، اما از نظر علم روانشناسی اگر در تربیت فرزند خود از تنبیه بدنی استقاده کنید باید منتظر عواقب آن نیز باشید.
بررسیها در روانشناسی کودک نشان میدهد کودکانی که تنبیه بدنی میشوند در دوران بزرگسالی بیشتر پرخاش میکنند. آنها از کتک زدن به عنوان ابزاری برای درس دادن به دیگران استفاده میکنند و در نتیجه زندگی مشترک خشونتآمیزی خواهند داشت. این کودکان بیشتر از سایرین قربانی سوء استفاده، جرم و جنایت و خشونت میشوند. شما به عنوان یک پدر یا مادر مسئول باید از عواقب تربیت کودک خود به وسيله تنبیه بدنی آگاه باشید.
آیا تنبیه بدنی پیام اشتباهی ارسال می کند؟
در قوی ترین شکل ، این استدلال علیه تنبیه بدنی صرفاً به این دلیل نیست که پیام اشتباهی را ارسال می کند ، بلکه این است که در مواردی استفاده از چنین مجازاتی شامل تناقضی است و بنابراین ریاکارانه است. برای مثال ، والدینی را در نظر بگیرید که کودکی را به دلیل ضربه زدن به خواهر و برادرش تنبیه می کند. تناقض این است که به کودک گفته می شود که خشونت اشتباه است و این پیام تا حدی با خشونت فیزیکی منتقل می شود.
به گفته بناتار ، این تناقض ظاهری قابل حل است. در حمایت از این ادعا ، این واقعیت را در نظر بگیرید که ما فکر نمی کنیم در رفتار ما با آدم ربایان چیزی متناقض وجود دارد. اگر کسی متهم ، محاکمه و مجرم شناخته شود ، به زندان محکوم می شود. یعنی در اتاقی حبس شده و آزادی آنها از آنها سلب می شود. اما این دقیقاً همان کاری است که آدم رباینده انجام می دهد! بنابراین ، نه تنها به دلیل این دلالت ، بلکه به این دلیل که بین مرجع قانونی (والدین یا دولت) که مجازات را اعمال می کند و اقدامی که مستحق چنین مجازاتی است ، یا کسی که بدنبال آن است ، تفاوت وجود دارد. تا در آینده با چنین مجازاتی محدود شود.
آیا تنبیه بدنی وارد چرخه خشونت می شود ، حتی اگر در استفاده از آن تناقضی وجود نداشته باشد؟ بناتار استدلال می کند که شواهد ارائه شده مبنی بر ایجاد خشونت بیشتر کافی نیست ، در صورتی که استفاده از تنبیه بدنی به درستی محدود شود. یعنی وقتی خفیف و نادر است ، مشخص نیست که این آثار مضر را دارد.
در نهایت ، بناتار مدعی است که چنین مجازاتی باید عادلانه اجرا شود. باید در خانواده روند صحیح وجود داشته باشد ، هیچ تبعیضی وجود نداشته باشد ، مرزهای مشخصی که زمان وقوع چنین مجازاتی را تعیین می کند و دستورالعمل های خاص در مورد نحوه اعمال آن وجود داشته باشد.
چرا به این موضوع رسیدگی می شود؟ اول ، من به عنوان یک فیلسوف اخلاق ، به مسائل اخلاقی زندگی روزمره-به ویژه مسائل مرتبط با خانواده و ورزش-علاقه دارم. دوم ، بحث بر سر تنبیه بدنی مشابه بحث هایی است که اغلب پیرامون دین یا سقط جنین انجام می شود. گرمای زیادی وجود دارد ، اما نور بسیار کمی دارد. من معتقدم که ما باید تمام تلاش خود را برای ارزیابی منطقی وضعیت اخلاقی این عمل انجام دهیم ، به جای اینکه درگیر لفاظی های برخی از دو طرف این موضوع نشویم.
من شخصاً مخالف استفاده از مجازات های بدنی ملایم و نادر نیستم. من فکر می کنم که در عمل ، این کار اغلب از روی عصبانیت یا نیاز به کنترل انجام می شود تا اینکه به نفع کودک باشد. من فکر می کنم یک سوال خوب (با الهام از دیوید هوکما) در مورد آن یا هر نوع نظم والدین این است: “آیا این منعکس کننده و تقویت کننده اعتماد در خانواده است؟” اگر بله ، پس این خوب است. اگر نه ، مشکلی وجود دارد که باید برطرف شود.
اثرات منفی کتک زدن کودکان
- کودک رفتارهای منفی را از شما میآموزد: اگر برای تربیت کردن کودک، از تنبیه بدنی او استفاده کنید، به او مجوز آسیب رساندن به خودتان توسط کودک و همین طور به دیگران را در صورت انجام هر اشتباهی میدهید. بچهها از رفتار سایرین مدلسازی میکنند و در اولین فرصت ممکن این الگوها را اجرا میکنند.
- اعتماد به نفس خود را از دست می دهد: اعتماد به نفس از جمله دیگر فاکتورهای مهمی است که از بین رفتن آن میتواند عاقبت تنبیه بدنی کودک توسط والدین باشد. کتک زدن کودکان فقط از نظر جسمی به آنها آسیب نمیزند، بلکه آنها را در معرض آسیبهای روحی شدیدی هم قرار میدهد. کودک در طول رشد، یک تصویر شخصی از خود در ذهنش خواهد داشت و در صورتی که شما او را بابت هر اشتباه کتک بزنید، عزتنفس او از بین میرود و هیچ ارزش و احترامی برای خود قائل نمیشود.
- اضطراب گرفتن کودک: تنبیه بدنی باعث می شود کودک دائم مضطرب باشد زیرا همواره احساس می کند بر اثر عمل مشابهی دوباره و به ویژه در حضور دیگران تنبیه خواهد شد، این اضطراب مانع از پیشرفت شده و زمینه ایجاد اختلالات روانی را ایجاد می کند.
- از بین رفتن احترام والدین: ممکن است با کتک زدن کودکان در کوتاهمدت احساس رضایت کنید و با گذشت زمان مطمئنا از این کار احساس خوبی نخواهید داشت. این رفتار به مرور و با بزرگ شدن کودک، ترس او را از شما افزایش میدهد.
- عدم تغییر رفتار اشتباه کودک در پی تنبیه بدنی: آیا تا به حال این سوال را از خود پرسیده اید که تنبیه بدنی کودک تان، تاثیری در بهبود رفتار او داشته یا خیر؟ متاسفانه بسیاری از کودکان پس از تنبیه بدنی بیشتر لجبازی می کنند و این تنبیه ها هیچ تاثیر مثبتی روی او ندارد. البته که از نظر روانشناسی هم به هیچ وجه روش مناسبی برای توبیخ کودک به شمار نمی رود.
- به دل گرفتن کینه تنبیه کننده: تنبیه مداوم کودک باعث می شود کینه تنبیه کننده را به دل گرفته و در آینده به شکل های گوناگون از تنبیه کننده، انتقام بگیرد. همچنین باید توجه داشت، کودکان زیر 5 سال، معنای تنبیه را به درستی نفهمیده و از آن دشمنی، عدم امنیت و خطر برداشت می کنند.
- رفتارهای ضد اجتماعی: تحقیقات نشان میدهد افرادی که در کودکی توسط والدین خود مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاند، در آینده رفتارهای ضد اجتماعی و ضد اخلاقی و انسانی از خودشان نشان میدهند. پس تنبیه یکی از عواملی ست که منجر به اختلال در رشد اجتماعی کودک می شود.
- احساس رها شدن، تنهایی و عدم توجه در کودک شکل میگیرد.
- از بین رفتن استقلال: تنبیه بدنی استقلال کودک را از او میگیرد و موجب میشود در ادامه فقط یک مطیع و برده باقی بماند.
- عواقب کتک زدن کودک در بزرگسالی: افسردگی، پرخاشگری، اضطراب، احساس ناامیدی، مصرف مواد و الکل، و ناسازگاری های روانی به طور کلی. اینها نشانه هایی ست که در بزرگسالانی که در دوران کودکی مورد تنبیه قرار گرفته اند دیده می شود. بچه هایی که در کودکی مورد تنبیه فیزیکی قرار گرفته اند بیشتر امکان دارد که خود نیز به بزرگسالانی پرخاشگر تبدیل شوند. چراکه والدین خود را دیده بودند که مشکلات خود را با پرخاشگری رفع می کردند. طبق نظر متخصصین حوزه کودک، تقریبا بدون هیچ استثنایی، تنبیه فیزیکی، با درجات بالاتر خشونت در مقابل والدین، خواهر و برادرهای دیگر، هم نسل ها، و دوستان نسبت مستقیم دارد.
روشهای جایگزین کتک زدن کودکان
به جای اینکه ناراحتیهایتان را روی کودک تخلیه کنید، ابتدا خودتان را آرام کنید. اگر فکر میکنید ممکن است از نظر جسمی به کودک آسیب بزنید، مدتی را با خودتان خلوت کنید. ممکن است از نظر روحی تحت فشار زیادی قرار داشته باشید. اما قرار نیست این ناراحتی را روی کودک خود خالی کنید.
بهترین روشِ کاهشِ رفتارهای «نادرست» این است که برای رفتارهای «درست» تقویت مثبت فراوانی ایجاد کنید. تقویت مثبت شامل تمام پیامدهای خوشایندی است که در پی رفتار میآیند و تکرار آن رفتار را تقویت میکنند. به جای تنبیه رفتارهای نادرست کودک، سعی کنید مچ او را در زمانهایی که کارهای خوب میکند بگیرید.
از کارهای خوبش تقدیر کنید، این توجه مثبت را به دفعات و به صورت همیشگی انجام دهید. در عین حال مطمئن شوید که کودک در پی کار نادرستی که انجام میدهد پاداشی نمیگیرد؛ برای مثال از انجام تکالیف یا وظایفش در منزل معاف نمیشود یا از دیگران توجه دریافت نمیکند.
سعی کنید کودک را متوجه اشتباهش کنید و به او کمک کنید تا اشتباهش را جبران کند. مثلا اگر کودکتان بر خلاف هشدارهای مکرر شما از دیوار بالا میرود، ممکن است به فکر تنبیه بدنی او باشید. در حالی که میتوانید با آگاه کردن کودک به عواقب کار خود، مانع تکرار رفتارش شوید.
به یاد داشته باشید هر روش تربیتی باید موثر در بهبود رفتار کودک باشد. روش تربیتی مناسب نقش مهمی در آموزش مهارتهای مدیریت خشم به کودکان از دوران نونهالی تا سنین نوجوانی دارد.
کلام آخر
شما میتوانید برای تربیت و کنترل فرزند خود از تکنیکهای مثبتی مثل تقویت رفتارخوب، نادیده گرفتن رفتارهای منفی خاص، صبوری، عشق ورزیدن به آنها و کنترل خشم خود نسبت به کار اشتباه آنها استفاده کنید.
فراموش نکنید که سلامت روحی کودک تان به اندازه سلامت جسمی او ارزش دارد. پس با کتک زدن فرزندتان چیزی عوض نخواهد شد. تنها مشکلاتی است که در آینده گریبان گیر او خواهند شد.
1 نظر
من خودم مبتلا به اختلال روانی ADHD هستم و اینکه تحقیر شدن چه با لفظ و چه با کتک پر روح و روان فرد تاثیر بسیار منفی میذاره من مامانم و پدرم متوجه این قضیه نبودن و چون تو مدرسه نمی تونستم رو درسم تمرکز کنم منو کتک میزدند و پیش روانپزشک هم رفتم و دوره ی نوروفیدبک رفتم ولی باز هم تأثیرات منفیش در من وجود داره